Çocuk ve Ergenler Psikoterapisinde Etik Konular; Bir Gözden Geçirme
Çocuk ve Ergenler Psikoterapisinde Etik Konular: Bir Gözden Geçirme
Problemin Durumu ve İncelemesi
Psikoterapide etik ilkeler, danışanın yararına hareket etmeyi, gizliliği korumayı ve özerkliğe saygı göstermeyi zorunlu kılar (Swann & Herbert, 2000; Daniel-McKeigue, 2007).
Çocuk ve ergen psikoterapisi, yetişkinlere göre daha karmaşıktır. Çünkü çocuklar reşit olmadıkları için yasal karar mekanizmalarında bağımsız değildir. Ebeveynler, öğretmenler ve çocuğu koruyan kuruluşlar tedaviye katılır. Bu durum terapi sürecinde rol çatışmaları, çoklu belirsizlikler ve etik ikilemler doğurur (Koocher, 2003; Williams ve ark., 1997).
Aile içindeki dinamikler, terapötik ittifak kurmayı zorlaştırabilir (Koocher & Keith-Spiegel, 1990). Ebeveynlerin katılımı, bazen çocuğun gizliliğinin ihlaline yol açabilir. Bu nedenle çocuk ve ergenlerle çalışan terapistler, onların haklarını korumakla ilgili özel sorumluluk taşır (Koocher, 2008).
Çift rol riski ise ayrı bir odak noktasıdır. Terapist, profesyonellik dışı ilişkilerden kaçınmalı, çocuk ve aileyle yalnızca profesyonel sınırlar içinde kalmalıdır.
Bulgular
Çocuk ve ergenler, aile içinde özerklik ve kontrol mücadelesi yaşayabilir. Gelişimsel sınırlılıklar, çocukların karar verme kapasitesini kısıtlar. Bu nedenle yeterlilik, bilgilendirilmiş onam, gizlilik ve sınırları korumak çocuk-ergen psikoterapisinin temel etik yapıtaşlarıdır.
Terapi sürecinde çocuk ve ergenin özerkliğine saygı gösterilmesi, onların psikoterapiye aktif katılımını güçlendirir. Ancak gizliliği korumak karmaşık bir konudur. Terapist hem çocuğun sırlarını korumak hem de ebeveyne bilgi vermek arasında dengede kalmak zorundadır. Aksi takdirde terapötik ittifak zarar görür ve süreç sekteye uğrayabilir.
Ebeveynlerin veya yasal velilerin dosya bilgilerine erişim hakkı, çocukta güvensizlik yaratabilir. Bu nedenle gizlilik sınırları çocuk ve ergen danışanlara net şekilde anlatılmalı, sürecin başında karşılıklı güven inşa edilmelidir.
Amaç
Bu derlemenin amacı, çocuk ve ergen psikoterapisinde ortaya çıkabilecek etik sorunları tanımlamak, mevcut literatürü gözden geçirmek ve terapistlerin bu sorunlarla baş etme yollarını güçlendirmektir.
Sonuç
Çocuk ve ergen psikoterapisi; klinik yeterlilik, gizlilik, çıkar çatışmaları ve rol çatışmaları gibi benzersiz zorluklar içerir. Terapistin hem çocuğun hem de ailenin çıkarlarını gözetmesi, yasal yükümlülükleri bilmesi ve sınırları koruyarak etik ilkelere uyması gerekir.
Çocuk ve ergenlerle sağlıklı terapötik ilişki kurmak ve etik hatalardan kaçınmak, ancak yeterli bilgi, donanım ve dikkatle mümkündür.
Materyal ve Metod
Bu gözden geçirme, 1980–2012 yılları arasında çocuk ve ergen psikoterapisinde etik konular üzerine yapılmış 50 çalışmanın literatür taramasına dayanmaktadır.
Yönlendirme: Kendinizi Geliştirin!
Çocuk ve ergen psikoterapisinde etik konular hakkında derinleşmek ve doğru müdahaleleri öğrenmek istiyorsanız, Türkiye Eğitim Akademisi Aile Danışmanlığı veya Klinik Psikoloji Eğitimi tam size göre!
Hemen başvurun, fark yaratın:
